مثنوی معنوی

پادشاه قدرتمند وتوانایی ، روزی برای شکار با درباریان خود به صحرا رفت ، درراه کنیزک زیبایی را دید وعاشق اوشد. پول فراوان داد ودخترک را ازاربابش خرید ، پس ازمدتی که باکنیزک بود کنیزک بیمار شد وشاه بسیار غمناک گردید. ازسراسر کشور ، پزشکان ماهر را برای درمان او به دربار فرا خواند وگفت : جان من به جان این کنیزک وابسته است ،اگر او درمان نشود ، من هم خواهم مُرد . هرکس جانان مرا درمان کند، طلا ومروارید فراوان به او می دهم . پزشکان گفتند : ماجانبازی میکنیم .با همفکری ومشاوره ، حتماً اورا درمان می کنیم . هریک از مایک مسیح شفا دهنده است . پزشکان به دانش خود مغرور بودند ویادی از خدا نکردند . خدا هم عجز وناتوانی آنها را به ایشان نشان داد . پزشکان هرچه کردند فایده نداشت . دخترک از شدت بیماری مثل مو ، باریک ولاغر شده بود . ...

------------------------------------

پادشاه قدرتمند وتوانایی ، روزی برای شکار با درباریان خود به صحرا رفت ، درراه کنیزک زیبایی را دید وعاشق اوشد. پول فراوان داد ودخترک را ازاربابش خرید ، پس ازمدتی که باکنیزک بود کنیزک بیمار شد وشاه بسیار غمناک گردید. ازسراسر کشور ، پزشکان ماهر را برای درمان او به دربار فرا خواند وگفت : جان من به جان این کنیزک وابسته است ،اگر او درمان نشود ، من هم خواهم مُرد . هرکس جانان مرا درمان کند، طلا ومروارید فراوان به او می دهم . پزشکان گفتند : ماجانبازی میکنیم .با همفکری ومشاوره ، حتماً اورا درمان می کنیم . هریک از مایک مسیح شفا دهنده است . پزشکان به دانش خود مغرور بودند ویادی از خدا نکردند . خدا هم عجز وناتوانی آنها را به ایشان نشان داد . پزشکان هرچه کردند فایده نداشت . دخترک از شدت بیماری مثل مو ، باریک ولاغر شده بود . شاه یکسره گریه می کرد.  داروها ، جواب معکوس می داد . شاه از پزشکان نا امید شد وپابرهنه به مسجد رفت ودرمحراب مسجد به گریه نشست . آنقدر گریه کرد که از هوش رفت . وقتی به هوش آمد ، دعا کرد . گفت ای خدای بخشنده ، من چه بگویم ، تواسرار درون مرا به روشنی می دانی . ای خدایی که همیشه پشتیبان ما بوده ای ، بار دیگر ما اشتباه کردیم . شاه از جان ودل دعا کرد، ناگهان دریای بخشش و لطف خداوند جوشید . شاه درمیان گریه به خواب رفت . درخواب دید که یک پیر مرد زیبا ونورانی به او می گوید : ای شاه مژده بده که خداوند دعایت را قبول کرد ، فردا مرد ناشناسی به دربار می آید . اوپزشک دانایی است . درمان هردردی را می داند ، صادق است وقدرت خدا درروح اوست . منتظر اوباش.

فردا صبح هنگام طلوع خورشید، شاه بربالای قصر خود منتظر نشسته بود ، ناگهان دانای خوش سیما از دور پیدا شد ، او مثل آفتاب درسایه بود ، مثل ماه می درخشید. مانند خیال ورؤیا بود . آن صورتی که شاه دررؤیای مسجد دیده بود در چهره ی این مهمان بود . شاه به استقبال رفت . اگر چه آن مرد غیبی را ندیده بود ، اما بسیار آشنا ه نظز می آمد . گویی سالها با هم آشنا بوده اند وجانشان یکی بوده است .

شاه از شادی درپوست نمی گنجید . گفت ای مرد! محبوب حقیقی من تو بوده ای نه کنیزک . کنیزک ابزار رسدن من به تو بوده است . آنگاه مهمان رابوسید ودستش را گرفت وبا احترام بسار به بالای قصر برد . پس ازصرف غذا ورفع خستگی راه ، شاه پزشک را پیش کنیزک برد وقصه ی بیماری اورا گفت . حکیم دخترک را معاینه کرد وآزمایش های لازم را انجام داد وگفت : همه ی داروهای ان پزشکان بی فایده بوده وحال مریض را بدتر کرده ،آنها از حال دختر ، بی خبر بودند ومعالجه ی تن می کردند . حکیم بیماری دخترک را کشف کرد اما به شاه نگفت . او فهمید که دختر ، بیمار دل است . تنش خوش وگرفتار دل وعاشق است .

عاشقی پیداست از زاری دل           نیست بیماری چوبیماری دل

درد عاشق با دیگر درها فرق دارد. عشق آیینه ی اسرار خداست. عقل از شرح عشق ناتوان است . شرح عشق وعاشقی را فقط خدا می داند . حکیم به شاه گفت : خانه را خلوت کن! همه بروند بیرون ، حتی خود شاه . من می خواهم ازاین دخترک چیزهایی بپرسم . همه رفتند، حکیم ماند ودخترک . حکیم ، آرام آرام از دخترک پرسید : شهر تو کجاست : دوستان وخویشان تو کی هستند ؟ پزشک ، نبض دختر را گرفته بود وآرام آرام از دخترک می پرسید : شهر تو کجاست ؟ دوستان وخویشان تو کی هستند ؟ پزشک ، نبض دختر را گرفته بود ومی پرسید و دختر جواب می داد. از شهر ها ومردمان مختلف پرسید ، از بزرگان شهر ها پرسید ، نبض آرام بود ، تابه شهر سمرقند رسید ، ناگهان نبض دختر ، تند شد وصورتش سرخ شد . حکیم از محله های شهر سمرقند پرسید . نام کوچه ی غاتفر ، نبض را شدید تر کرد . حکیم فهمید که دخترک با این کوچه دلبستگی خاصی دارد . پرسید وپرسید تا به نام جوان زرگر درآن کوچه رسید ، رنگ دختر زرد شد ، حکیم گفت : بیماریت را شناختم ، به زودی ترا درمان می کنم . این راز راباکسی نگویی. راز ، مانند دانه است اگر راز را دردل حفظ کنی ؛ مانند دانه از خاک می روید وسبزه ودرخت می شود . حکیم پیش شاه آمد وشاه را از کار دختر آگاه کرد  وگفت : چاره ی درد دختر ان است که جوان زرگر را از سمرقند به اینجابیاوری وبا زر وپول ، اورا فریب دهی تا دختر از دیدن او بهتر شود . شاه دونفر دانای کاردان را به دنبال زرگر فرستاد . آن دو ، زرگر رایافتند واورا ستودند وگفتند : شهرت واستادی تو درهمه جا پخش شده ، شاهنشاه ما تو را برای زرگری وخزانه داری انتخاب کرده است. این هدیه ها وطلاها رابرایت فرستاده و ازتو دعوت کرده تا به دربار بیایی ، درآنجا بیش ازاین خواهی دید . زرگر جوان ، گول مال وزر را خورد وشهر وخانواده اش را رها کرد وشادمان به راه افتاد . او نمی دانست که شاه می خواهد اورا بکشد . سوار اسب تیز پای عربی شد وبه سمت دربار به راه افتاد . آن هدیه ها ، خون بهای او بود . درتمام راه ، خیال مال وزر درسر داشت . وقتی به دربار رسیدند حکیم اورا به گرمی استقبال کرد وپیش شاه برد ، شاه اورا گرامی داشت وخزانه های طلا را به اوسپرد واو را سپرست خزانه کرد . حکیم گت : ای شاه ! اکنون باید کنیزک را به جوان بدهی تا بیماریش خوب شود . به دستور شاه کنیزک با جوان زرگر ازدواج کردند وشش ماه در خوبی وخوشی گذراندند تا حال دخترک خوبِ خوب شد .  آنگاه حکیم ، دارویی ساخت وبه زر گر داد. جوان روز به روز ضعیف می شد . پس از یک ماه زشت ومریض وزرد شد وزیبایی وشادابی او از بین رفت وعشق او در دل دخترک سر شد :

عشق هایی کز پی رنگی بود                     عشق نبود عاقبت ننگی بود

زرگر جوان از دوچشم خون می گریست . روی زیبا ، دشمن جانش بود ، مانند طاووس که پرهای زیبایش دشمن او هستند . زرگر نالید وگفت : من مانند آهویی هستم که صیاد برای نافه ی خوشبو ، خون اورا می ریزد . من مانند روباهی هستم که به خاطر پوست زیبایش او را می کشن . من آن فیل هستم که برای استخوان عاج زیبایش خونش را می ریزند . ای شاه ! مرا کشتی ، اما بدان که این جهان مانند کوه است وکارهای ما مانند صدا درآن می پیچد وصدای اعمال ما دوباره به مابرمی گردد . زرگرآنگاه لب فروبست وجان داد . کنیزک از عشق او خلاص شد . عشق او عشق صورت بود . عشق برچیز های ناپایدار ، پایدار نیست . عشق زنده ، پایدار است . عشق به  معشوق حقیقی که پایدار است ، هر لحظه چشم وجان را مثل غنچه ، تازه وتازه تر می کند .

عشق حقیقی را انتخاب کن ، که همیشه باقی است . جان ترا تازه می کند . عشق کسی را انتخاب کن که همه ی پیامبران وبزرگان از عشق او به والایی وبزرگی ره یافتند ومگو که مارا به درگاه حقیقت راه نیست درنزد کریمان وبخشندگان بزرگ ، کارها دشوار نیست .